به چاپ رسیده در شماره سه مجله آرمانشهر در شماره پاییز و زمستان 88
نویسده: علیرضا توکلی
دانشجوی کارشناسی ارشد طراحی شهری دانشگاه تربیت مدرس
Email: ar.tavakoli@modares.ac.ir
چکیده
در تعريف هويت شهر و رابطه آن با عناصرش، توجه به دگرگونيها و تحولات اجتناب‌ناپذير تاريخي و اجتماعي ضرورت دارد. دليل ظهور و شكل‌گيري مداوم مكانها را در دگرگونيها و تحولات فرهنگي و تاريخ بايد جستجو كرد. اين تحولات سبب مي‌شود كه عناصر جديدي به يك مجموعه اضافه شده، عناصري از آن حذف شوند و به اين ترتيب مؤلفه تاريخي مكانها كه خود ناشي از تحولات فرهنگي هستند، به اركان هويتي آنها تبدیل شوند.
در مطالعات شهري، هويت به واسطه رابطه متقابلي كه با مفهوم فضا دارد و نیز به واسطه نقشي كه در ایجاد تصویر ذهنی از مکان و در نتیجه كيفيت زندگي شهري ايفا مي‌كند مورد توجه است. از اینرو نقش شهر‌ها به عنوان مراكزي براي اشاعه شاخصهای فرهنگي جوامع پذيرفته شده است،چرا که در فضا‌هاي عمومي است كه روابط متقابل اجتماعي رخ مي‌دهدو به بلوغ مي‌رسد و در حقيقت يك رابطه دروني نزديك ميان فضاي شهري و هويت فرهنگي به وجود می آید.
بدین ترتیب فضاهای شهری عموماً در طول زمان مشمول یک هویت تداوم یافته تاریخی می شوند.شاخصهایی که در تبیین این هویت تاریخی موثر هستند در طی زمان تاثیرات کارکردی مشابهی رادر فضای مورد نظر باعث می شوند.این شاخصها باعث تداوم هویت فضاهای شهری می شوند بطوریکه می توان به آن یک هویت تاریخی اطلاق کرد.
میتوان گفت در میان انواع فضاهای شهری، خیابانها دارای اهمیت ویژهای میباشند. از دید عملکردگرایان، خیابان فضایی ارتباطی است که جهتدهنده، تقسیم کننده و تقویت کننده ساختار شهر است و آنان که به ادراک محیط اهمیت میدهند راهها را مهمترین عامل سازمان یافته در نقشهپردازی ذهنی انسان میدانند. از طرف دیگر امروزه با برخی از این فضاهای شهری روبرو هستیم که فاقد هویت مثبت و یا واجد نوعی هویت خنثی هستند. از اینرو با توجه به اینکه هر یک از فضاهای شهری ممکن است در گذشته دارای یک یا چند شاخص هویتی بوده یا هم اکنون قابلیت ارائه چنین کارکردهایی را داشته باشند،میتوان به کنکاشی در جهت شناسایی و تقویت وجوه شاخص هویت تاریخی آنها اقدام کرد.در این نوشتار پس از تعریف و بازخوانی مفهوم هویت در فضاهای شهری به بررسی شاخصهای موثر و تداوم یافته در شکل دهی به هویت فضای مورد مطالعه و در انتها به بیان سیاستهای کلی در جهت تقویت و احیاء هویت آن پرداخته شده است.
جهت دریافت فایل pdf به سایت زیر مراجعه فرماييد
No comments:
Post a Comment